Ատեստավորման ենթական ուսուցիչների վերապատրաստում, 2022-2023 ուստարի
Տարիքային հոգեբանություն. վերապատրաստող՝ Արևիկ Բաբայան
ԱՇԽԱՏԱԺԱՄԱՆԱԿ
- Սեպտեմբերի 26-15.00-16.00
- Սեպտեմբերի 27-15.00-16.00
- Սեպտեմբերի-28-15.00-16.00
- Սեպտեմբերի 29-15.00-16.00
- Սեպտեմբերի 30-16.00-16.00
Առարկայի դասավանդման ժամաքանակն ու կրեդիտը՝ 10 ժամ, 1 կրեդիտ
Դասընթացի ծրագիրը՝ այստեղ
Վերապատրաստման մոդուլը՝ այստեղ
Թեմա 1․ Սովորողի հոգեկան զարգացման առանձնահատկությունները տարիքային տարբեր շրջաններում
Սովորողի հոգեկան զարգացումը, առանձնահատկությունները, ճգնաժամերը՝
- Կրտսեր դպրոցում
- Միջին դպրոցում
- Ավագ դպրցում
Առաջադրանք
- Խմբային աշխատանքի արդյունքում դուրս բերել տարիքային փուլերին բնորոշ առանձնահատկությունները, համեմատել դրանք:
- Ըստ տարիքային փուլերի կազմել հոգեկան գործընթացների զարգացման աղյուսակներ:
Կրտսեր դպրոցական տարիք(1-4-րդ դասարաններ)
- խաղի և ուսուցման ուղիղ կապի ստեղծում
- աշխարհը, կյանքը և ինքն իրեն ուսումնասիրելու փուլ
- կամածին գործողությունների խթանում
- ուշադրության, ընկալման մակարդակի բարձրացում
- հուզական, զգացմունքային տպավորությունների միջոցով հիշողության ամրապնդում, ուշադրության կենտրոնացում
- երևակայության զարգացում գործնական աշխատանքների առավել գունեղ, նկարաշատ ներկայացման միջոցով
Միջին դպրոցական տարիք(11-15 տարեկաններ)
- չափազանց բարդ և բուռն հուզական տարիքային փուլ
- կենսաբանական հասունացում
- անձնական անկայունություն
- «չափահասության, մեծի» զգացում և «Ես» կոնցեպցիա
- հասակակիցներից ոչնչով չտարբերվելու ձգտում
- ինտելեկտուալ զարգացման երկկողմանի դրսևորում՝ քանակական և որակական
- չափահասության զգացում
- ինքնաճանաչում
- ակտիվ, ինքնուրույն, ստեղծագործական ճանաչողության պահանջմունքի զարգացում
- տրամաբանական հիշողության զարգացում
Ավագ դպրոցական տարիք(15-17 տարեկաններ)
- ինքնուրույնության ձգտում, դրսևորում
- հասարակության անդամների կարծիքի ձևավորում
- ճանաչողական գործընթացներին (ընկալում, հիշողություն, երևակայություն, մտածողություն, ինչպես նաև ուշադրությունը) տիրապետում
- կամածին ուշադրության գերակշռում
- համակարգված մտածողություն, էականի և անհրաժեշտի առանձնացում
- վերլուծական, քննադատական մտածողության զարգացում
Թեմա 2. Ուսումնական հետաքրքրություններ
| Սովորողի ուսումնական հետաքրքրությունների ձևավորման և զարգացման առանձնահատկությունները կրտսեր, միջին, ավագ դպրոցականների շրջանում Հետաքրքրությունների խթանման, զարգացման ուղիներն ու առանձնահատկությունները |
Առաջադրանք
- Ուսումնառությունն առանց ուսուցման-քննարկում
- Քննարկման արդյուքնում դուրս բերել և մշակել սովորողների հետաքրքրությունները զարգացնելու ուղիներ- աշխատանք զույգով
Վերլուծություն
Վերնագիրը հուշում է, որ հոդվածը ուղղված է հենց մեծերին: Հոդվածը ընթերցելիս իմ մտքում առաջացան բազմաթիվ հարցեր: Այդ հարցերը երկու տեսանկյունից էին՝ ես փոքր ժամանակ և ես մեծ ժամանակ:
Հոդվածում առկա յուրաքանչյուր իրավիճակի հանդիպելիս փորձում էի անընդհատ համեմատել իմ սովորածի հետ, թե ես ինչպես եմ սովորել փոքր ժամանակ, ինչն է ինձ մոտ ստացվել, ինչը չի ստացվել, իսկ որն էր ճիշտը, եթե իմ ծնողը էսպես աներ, ինչ կլիներ և շատ այլ հարցեր:
Հետո փորձեցի համեմատել ինձ որպես մեծ, թե ես ինչպես եմ ուսուցանում, ինչ կանեի ես, կամ որն է ճիշտ:
Իրականում իրավիճակների նկարագրությունը կարծում եմ միանշանակ չէ, որովհետև երեխաները շատ տարբեր են, իրավիճակներն ու հանգամանքները՝ նույնպես:
Կարծում եմ, դաստիարակության, ուսուցման մեջ մեծահասակի կողմից պետք է լինի ըմբռնում, ընկալում, իրավիճակի, հանգամանքի ճիշտ դիտարկում: Եթե մի մեթոդը օգտակար է այս երեխայի համար, հնարավոր է, որ նույն մեթոդը չգործի երկրորդ երեխայի համար:
Կարծում եմ, «ուսումնառությունն առանց ուսուցման» տերմինը նույնպես միանշանակ չէ և ենթակա է բազմաթիվ տեսանկյունների ու հանգամանքների քննարկման:
Երեխաներից յուրաքանչյուրը ընդունակ է իր հնարավորությունների սահմանում: Մեկը ի ծնե ունի օժտվածություններ, մեկ ուրիշի մոտ դա ձեքբերովի է:
Մարդ ամեն տարիքում պետք է սովորի: Ճիշտ չեմ համարում կրթական մրցավազքը՝ երկու տարեկանում ջութակ, դաշնամուր նվագել և իմանալ կանոններ, լողալ և այլն:
Այդուհանդերձ, հոդվածը ուսուցողական էր: Հետքրքիր էր հեղինակի մոտեցումները:
Թեմա 3 Ուսումնառության ոճեր
- Ուսումնական ոճերի տեսակներն ըստ սովորողի նախասիրության`
ակտիվ, ռեֆլեկտիվ, պրագմատիկ/գործնական/, տեսական
- Ուսուցանելու ոճերի տեսակները`
տեսողական, լսողական, գրելու-կարդալու, բոլորը մեկում
- Դրանց արդյունավետ կիրառումը ուսումնառության գործընթացում
Առաջադրանք
1.Ուսումնական և ուսուցանելու ոճերի տեսակների մեկնաբանում, համեմատում, նմանությունների, տարբերությունների քննարկում:
2. Ընտրել որևէ առարկայից թեմա և դրա շուրջ կազմել, ապա կիրառել ուսուցման և ուսուցանելու ոճերի տեսակները: Ընտրել ավագ, միջին, կրտսեր տարիքային փուլերից որևէ մեկը: Ներկայացնել փոքրիկ զեկույց-դիտարկում արդյունքների մասին:
- Ուսուցանելու ոճերի տեսակներ են՝
տեսողական, լսողական, գրելու-կարդալու, կինեստետիկ
Այսօր չորրորդ դասարանի սովորղների հետ դասի կազմակերպում կառուցեցի այնպես, որ կիրառեմ ուսուցանելու ոճերի չորս տեսակները:
Սովորեցինք միասին ազգային «Կաքավներ, կաքավներ» երգը:
Սկզբում սովորողներին սույց տվեցի կաքավի լուսանկանրեր, վիդեոներ, որտեղ կիրառեցի տեսաղական ոճը:
Այնուհետև խոսեցի կաքավի մասին՝ որտեղ է ապրում, ինչ է ուտում, ինչ տեսք ունի: Դաշնամուրով նվագեցի մեղեդին, որ ծանոթանան, որից հետո դրեցի կատարումը, որ ունկնդրեն: Այստեղ կիրառեցի՝ լսողական ոճը:
Խնդրեցի սովորողներին, ովքեր կցանկանան լրացուցիչ տեղեկություններ հավաքել կաքավի մասին՝ փտրել համացանցում, հետաքրքիր պատում պատրաստել, տեղադրել բլոգում և ուղակել ին: Այստեղ ես կիրառեցի գրել, կարդալու ոճը:
Երգի ուսուցման ընթացքում փորձցինք թռչել կաքավի պես, խոսել կաքավի լեզվով, մեզ կաքավիկներ զգալ՝ նուրբ, փխրուն, գեղեցիկ, որը օգնեց գեղեցիկ կատարմանը: Այստեղ ես կիրառեցի կինեստետիկ ոճը:
Առհասարակ կրտսեր տարիքի սովորողների հետ դասի ընթացքում ես կիրառում եմ բացի գրել, կարդալու ոճից՝ մնացած բոլոր ոճերը:
Թեմա 4 Արդյունավետ կառավարում և հաղորդակցում
Կարճ քննարկում երեք խմբով /կրտսեր, միջին , ավագ/՝ ‹‹դասաարանի արդունավետ կառավարման վարքի ձևերը›› խորագրով: Ընդգծել յուրաքանչուր տարիքային խմբում դրսևորվող առանձնահատկութոուններ
Անդրադարձ կոնֆլիկտներին, հաղորդակցման արդյունքում առաջացած կոնֆլիկտային իրավիճակներին, դրանք հաղթահարելու ուղղիներին
Խմբային աշխատանք՝ յուրաքանչյուր խմբի կտրվի առօրյայից կոնֆլիկտային որևէ իրավիճակ, որին խումբը պետք է փորձի առաջարկել լուծումներ
Չորրորդ թեմայի շրջանակում ունեցաք հետաքրքիր քննարկում:
Ամփոփում
Այս շաբաթ պարտադիր ատեստավորման 3-րդ խումբն իր դասընթացն անցկացրեց Արևիկ Բաբայանի հետ։ Դասընթացը հետաքրքիր էր և արդյունավետ:Թեմայի շրջանակում ունեցանք հետաքրքիր և բովանդակային քննարկումներ, ծանոթացանք մի շարք մոտեցումների, մեթոդների հետ: Թեման առնչվում էր բոլորիս և կային բազմաթիվ կիսատ մնացած հարցեր, անհանգստություններ, որոնց պատասխանները ստացանք այս դասընթացի ընթացքում: Հետաքրքիր էր տարիքային հոգեբանության մասին խմբում առկա տարբեր օղակների դասավանդողների մոտեցումները, փորձառությունը, դիտարկումները, կիրառվող մեթոդները, բարձրաձայնած խնդիրները և առաջարկվող լուծումները:
Հասմիկ Մաթևոսյան 